Siebrecht Vanhooren

De existentiële
schreeuw ... en wat
we te bieden hebben


De grondhoudingen, zo vertelt Carl Rogers in gesprek met Martin Buber, creëren enkel de mogelijkheid om tot existentiële ontmoeting te komen, en het is dit soort ontmoeting die tot diepgaande verandering leidt (Anderson & Cissna, 1997). Rogers haalde zijn existentiële mosterd voornamelijk bij Otto Rank; de voorloper van het ganse humanistisch-experiëntieel psychotherapeutische veld (Kramer, 2019). Niet toevallig lezen we bij Rank (1936) dat het moment van therapeutische verandering zich in de beleving van die hier-en-nu ontmoeting voltrekt, waar we niet enkel onszelf en de ander, maar ook de ganse menselijke conditie en “Das Ganze” tegenkomen. Deze diepgaande ontmoetingen met onszelf en met de ander laten ons zoeken naar nieuwe antwoorden op de vraag wie we zijn en wat we kunnen betekenen.

Klinkt dit herkenbaar of oubollig?

De laatste decennia heeft de persoonsgericht-experiëntiële benadering zich sterk ontwikkeld in de richting van micro-processen, micro-taken, micro-betekenisgeving en emotieregulatie. Deze positieve evolutie mogen we met dankbaarheid verwelkomen, maar dit is niet het einde van het verhaal. Zoals Rogers (1974) in zijn visie op de toekomst van de persoonsgerichte therapie met stip aanhaalde, heeft de existentiële grondlaag van onze benadering een groot potentieel en dient deze verder onderzocht en ontwikkeld te worden. In onze tijd van klimaatsverandering, ecologische rampen, pandemieën en oorlog op Europese bodem is het woord ‘existentieel’ zelden ver te zoeken. In het laatste Europese geluks-onderzoek van 2023 blijkt alvast dat het gevoel te hebben dat je leven zinvol is, de belangrijkste voorspeller is van ons persoonlijk welzijn. Uit ons Leuvens onderzoek blijkt ook dat twee derden van de cliënten die een persoonsgericht-experiëntiële psychotherapie starten impliciet of expliciet op zoek zijn naar zingeving (Golovchanova et al., 2021), maar hoe gaan we hier best mee om? Wat kan ons, psychotherapeuten, helpen om de existentiële vragen van onze cliënten tegemoet te komen? We zoomen in de resultaten van recent onderzoek, op specifieke experiëntieel-existentiële interventies, en op het concept van existentiële empathie.

Manu Keirse

De verloren kunst van
het rouwen, helpen
bij verlies en verdriet


De bedoeling van deze lezing is psychologen, psychotherapeuten concrete inzichten en richtlijnen te geven voor het omgaan met verdriet en verlies bij hun patiënten. Via concrete voorbeelden en suggesties wordt duidelijk gemaakt hoe je voor patiënten en hun omgeving een duidelijk verschil kunt maken, maar ook hoe je in je eigen leven op een constructieve wijze kunt omgaan met ernstige verlieservaringen. Immers, het beste wat je in therapeutische interventies hebt te bieden is de mens met levenservaring die je zelf bent geworden  

Marleen Moors

Zin in Zijn: omgaan met
existentiële thema's in
de praktijk

 

Steeds vaker vernemen we in de media dat de GGZ-wachtlijsten wachtenden en hun naasten tot wanhoop drijven. Regelmatig leidt dit tot uitspraken van experts in de media dat Nederlandse jongeren en volwassenen weerbaarder moeten worden tegen teleurstelling, tegen de harde realiteit van het leven en simpelweg “ruggengraat’ moeten ontwikkelen. In de vele discussies die plaatsvinden over ‘goede zorg’ en de juiste bekostiging van behandeltrajecten wordt er zelden gesproken over de impact van existentiële vragen, het eigen normen- en waardensysteem, maatschappelijke mythes, existentiële vertwijfeling, doodsangst en worsteling met eenzaamheid, onzekerheid, verantwoordelijkheid en vrijheid op het welzijn van mensen.

Want wat betekent het om als mens ‘vrij of onvrij’ te zijn? Wat betekent het om je bewust te zijn van je sterfelijkheid en te zoeken naar zin in je leven? Wat is de vrijheid waar Kierkegaard van zegt dat deze ons duizelt? Hoe onthullen de vier Ultimate Concerns van Yalom – dood, vrijheid, isolatie en zinloosheid- zich in de spreekkamer wanneer de cliënt existentiële nood ervaart maar deze niet altijd goed kan duiden? Hoe herken je als professional existentiële vragen en ga je de communicatie op een veilige manier aan?

Tijdens deze lezing zal Marleen Moors een kijkje geven in het herkennen en omgaan met existentiële vragen in de praktijk en de deelnemers uitdagen om ook het licht op zichzelf te werpen.  

Mogelijk gemaakt door
eenvoudig evenementen organiseren
 eenvoudig evenementen organiseren