Uitkomsten​​​​​​​​​​​​​​

Op de samenwerkconferentie Logistiek Beweegt de Circulaire Economie werkten professionals in logistiek, wetenschappers, beleidsmakers, circulair ondernemers en studenten samen aan logistieke praktijkvraagstukken die de transitie naar de circulaire economie belemmeren. Wat zijn de uitkomsten van de verschillende werksessies en het plenaire vraagstuk?

Uitkomsten werksessies

Naar circulaire ketens voor rest- en grondstoffenstromen - Rd4

Deze sessie focuste zich op twee ketens: textiel en plastic. Inzichten textielketen: een breed gelaagd dossier door:

1. Wetgeving

2. Benodigde verandering van mindset van consument

3. De mondiale schaal: stromen gaan over de hele wereld

4. Veel import van kleding, bijvoorbeeld uit Azië.

We kunnen 22 jaar vooruit met kleding die nu op de markt is. Er is behoefte aan een stop op productie. We moeten minder nieuwe grondstoffen toevoegen en gebruik maken van bestaande grondstoffen.

Inzichten voor de plasticketen:

⁃ Normering van prijzen is nodig

⁃ Technologie ontwikkelen is cruciaal, gebeurt nu te weinig

⁃ Inzetten op educatie —> Generatie opvoeden / mindset shift

⁃ Er wordt veel los van elkaar ontwikkeld door kenniscentra: krachten bundelen en allemaal deel van de keten ontwikkelen

Presentatie

Werksessie Rd4

De impact van het digitaal product paspoort en de eco-design directive op jouw organisatie - evofenedex

De werksessie van evofenedex kende drie focuspunten: het digitaal productpaspoort, het in de markt zetten van refurbished producten en hoe je transportbewegingen kunt verminderen.

Het digitaal productpaspoort wordt gezien als een goede eerste stap om informatie te verschaffen aan consumenten. Wel vraagt dit nog steeds om input die je krijgt van jouw leverancier en de materialen die je gebruikt. Dat is dan ook de uitdaging: dataverzameling. De eerste bedrijven passen dit al toe en halen daarmee opdrachten binnen.

Het tweede punt is het in de markt zetten van refurbished producten. De ervaring is dat klanten liever kiezen voor nieuwe producten. Hoe ga je hiermee om?

De volgende inzichten kwamen naar voren: Refurbished product beter vermarkten

• Winstmarge verhogen

• Meer experimenteren met garantietermijnen, verschillende garantietermijnen per productgroep bijvoorbeeld

• Kosten voor het weggooien van producten in rekening brengen bij retourder/producent.

Het derde vraagstuk richtte zich op de vraag hoe je transportbewegingen kunt verminderen. Hier kwamen drie punten naar voren:

• Preventief onderhoud: meer service naar klanten

• Samenwerking buiten gebaande paden

• Monitoring voorraden, bijvoorbeeld met AI

Presentatie

Werksessie evofenedex

LogiCELL

In deze werksessie presenteerden onderzoekers hun onderzoeken naar logistieke vraagstukken. Er werden stellingen voorgelegd over circulariteit in de stad. Inzichten:

• Het verschilt per sector wat voor schaal het best past.

• Circulaire oplossingen werken alleen als er toegevoegde waarde voor terugkomt voor de ondernemer

• Dwingende regelgeving is noodzakelijk voor circulaire logistiek, vooral voor het creëren van een level playing field; het is alleen nog wel een uitdaging hiervoor de juiste geografische schaal te vinden

• Opslag van circulaire reststromen moet je zien als opslag van voorraad

Presentatie

LogiCELL

LINCIT/Den Hartogh

De belangrijkste takeaway voor Den Hartogh ligt in het identificeren van het probleem: het inzicht krijgen in liners. Vanuit daar kunnen zij steeds een stap hoger kijken, bijvoorbeeld naar een QR-code. Daarnaast kwamen de volgende inzichten naar voren:

• De beste samenwerkingspartners zijn niet meestal de meest voor de hand liggende. In geval Den Hartogh geen verlader/ontvanger, maar producent van de liner.

• Probeer je stromen zo te identificeren te scheiden dat je restwaarde kan maximaliseren. ⁃ Alleen ga je snel, samen kom je verder. Maar wellicht is het goed om als dienstverlener met producent zelf te beginnen.

• Devil is in the details

Nijsen Company

De belangrijkste takeaway uit de werksessie van Nijsen is dat informatievoorziening twee kanten kent: de harde, ICT-kant en de zachte, menselijke kant waarin vertrouwen essentieel is. De datakant is technisch mogelijk, maar de uitdaging zit hem in het vertrouwen.

• Brondata is heel belangrijk voor de QR-code van toekomstige producten

• Het verdienmodel moet duidelijker worden in circulaire ketens

• Samenwerking is belangrijk, daarbij zijn de belangen van verschillende actoren essentieel om in kaart te hebben

• Waar komt het vandaan? Vooraard en voorspelbaarheid, hoe maken we dat inzichtelijk?

Presentatie

Werksessie Nijsen Company

Groeifonds Biobased Circular (Fontys)

De takeaway uit deze sessie is het vraagstuk over infrastructuurbeleid. Hoe ga je om met ruimte?

• Grondstoffentransitie van Chemelot heeft invloed op de logistieke infrastructuur

• Locatiekeuzes fabrieken (suikers, plastic etc.) Van groot belang waar het vandaan komt.

• Noodzaak sturend. Modalsplitbeleid

Presentatie

Werksessie Groeifonds Biobased Circular

Uitkomsten plenair: Wessem Port Services Group

Plenair gingen deelnemers aan de slag met een vraagstuk van binnenhaven Wessem Port Services Group: welke rol ligt er voor binnenhavens in de circulaire economie? Aan de hand van de factoren infrastructuur, technologie, samenwerking en beleid & wetgeving vulden zij in waar Wessem bij verschillende functies rekening mee moet houden. Experts koppelden vervolgens terug wat zij zien in de input. De mogelijke functies die Wessem voor zichzelf ziet zijn de volgende:

• Transport knooppunt voor gesorteerde reststromen

• Opslag- en bewerking locatie voor circulaire reststromen

• Vestigingslocatie voor circulaire industrie

• Duurzame binnenhaven als allround logistiek facilitator

Dit zijn de uitkomsten:

Infrastructuur

Kees Machielse (hoogleraar Transition of the Port, Hogeschool Rotterdam) zag het thema ‘ruimte’ veel naar voren komen. Hij komt aan de hand van de input met het volgende advies voor Wessem: “Hou terreinen vast en probeer uit te breiden. Over een aantal jaar is deze ruimte hard nodig. Ga efficiënt om met de ruimte die je hebt.” Naast thema kwam ook een andere rol naar voren: “Denk na over hoe je een onmisbare schakel in de keten kunt worden. Lokaal zijn is kracht: hoe beter je in de regio zit, hoe makkelijker de transitie voor je bedrijf wordt.”

Technologie

Pascal Ravesteyn (hoogleraar Procesinnovatie en Informatiesystemen, Universiteit Utrecht) viel op dat de data/technologie voor de passieve functie vooral gericht op eigen data. Andere (proactieve) functies vragen meer samenwerking met partners en integratie van systemen en data. Maar: verschillende partijen betekent verschillende systemen en databehoeftes en brengt dus vraagstukken met zich mee.

Samenwerking

“Circulaire economie staat nog in de kinderschoenen, maar biedt heel veel kansen. Dat helpt, maar belemmert”, aldus Theo Stevens (Logistics Change Manager, provincie Limburg). Als voorbeeld noemde hij risicovolle ondernemingen met grote kansen: je kunt voorloper willen zijn, maar niet ten koste van je eigen organisatie. Het advies is om versterking te zoeken. In het geval van Wessem is het advies om samen te werken met Chemelot met circulaire economie als toverwoord: welke partijen heb je dan nog meer nodig om de volgende stap te zetten? Een ander advies van Stevens is om ‘over de havens heen te werken’: “Op termijn gaan er verdelingsvraagstukken spelen. Zorg dat je daar nu al strategisch over nadenkt.”

Beleid & wetgeving

Antoine Heideveld (directeur Het Groene Brein) adviseerde breder te kijken dan alleen bulk en overslag. Ook ziet hij dat er veel misverstanden zijn rondom wetgeving. Een veelgehoord argument is de afvalstatus van producten. “Je mag zelf een einde afvalstatus afgeven, maar dan heb je veel info nodig over afval en een beeld over hoe je het opnieuw wilt gebruiken. Er mag meer dan je denkt.”

Een tweede punt dat Heideveld opvalt uit de input van deelnemers is dat er veel belemmerende regelgeving is, maar weinig stimulerende wetgeving. “Er komt veel EU-beleid aan, sorteer daarop voor.” Een ander advies is om overheden te vragen een ‘garantiefonds’ op te zetten waarbij de overheid garant staat voor ondernemingen die samen circulair willen ondernemen. Zo is er voor beide kanten minder risico.